Psikolojide Güncel Gelişmeler

Çok zeki bireyler genellikle erken yaşta fark edilir; hızlı öğrenir, yoğun düşünür, detaylara takılırlar. Ancak bu zihinsel canlılık bazen beraberinde içsel bir çalkantı da getirir. Kazimierz Dabrowski’nin “Aşırı Uyaranlılık (Overexcitability)” teorisine göre, yüksek potansiyele sahip bireylerde beş temel alanda aşırı…

Gaslighting, bir kişinin gerçekliğini sorgulatarak zihinsel karmaşa yaratma sürecidir. Narsisist manipülasyonlarında sıkça kullanılan bu teknik, kurbanlarının benliklerine dair güvenlerini kaybetmelerine ve zamanla dissosiyasyona (kişilik bütünlüğü kaybı) sürüklenmelerine yol açar.   2022’de yapılan bir araştırmaya göre, gaslighting mağdurları, %40 oranında kimlik ve…

Yas, çoğu zaman üzüntüyle ilişkilendirilse de, öfke de bu sürecin doğal bir parçasıdır. Psikolog Elisabeth Kübler-Ross’un modeline göre, öfke kabullenmeye giden yolda önemli bir aşamadır.   2022’de yapılan bir araştırmaya göre, yas sürecinde öfkesini bastıran bireylerin depresyon ve travma sonrası stres…

Geleneksel olarak akademik başarı ve mesleki yeterlilik IQ (zeka katsayısı) ile ölçülürdü. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar, EQ (duygusal zeka)’nın ilişkiler, liderlik ve stres yönetimi gibi hayati alanlarda çok daha belirleyici olduğunu gösteriyor. Yale Üniversitesi’nin 2023 tarihli bir çalışmasına göre,…

Travmatik olaylar, bireyin duygularını kelimelere dökmesini zorlaştırabilir. Ancak sanat, sözlerin yetersiz kaldığı noktada bir ifade ve iyileşme aracı olarak devreye girer. Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’nün raporuna göre, sanat terapisi travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), anksiyete ve depresyon yaşayan bireylerde psikolojik…

Toplumun farklı kesimleri arasındaki ayrışma giderek derinleşiyor. Ancak bu kutuplaşma sadece politik veya sosyal bir mesele değil; bireylerin zihinsel sağlığını, algılarını ve karar mekanizmalarını doğrudan etkileyen bir psikolojik süreç.  Stanford Üniversitesi’nin yaptığı bir çalışmaya göre, yoğun kutuplaşmaya maruz kalan bireylerde…

Hayat, hepimiz için zaman zaman zorlayıcı olabilir. Kaygı, belirsizlik, kayıplar ya da büyük değişimler karşısında bazı insanlar hızla toparlanırken, bazıları neden daha fazla zorlanır? İşte burada psikolojik dayanıklılık devreye giriyor. Dayanıklı bireyler, karşılaştıkları zorluklara uyum sağlayarak ruhsal sağlıklarını koruyabilirler. Peki, bu…

Literatürde “Mom Rage“, annelerin yoğun öfke ve sinir patlamaları yaşadığı durumları tanımlayan bir terimdir. Psikiyatri Derneği (APA)’ya göre, bu durum genellikle tükenmişlik, duygusal yük, destek eksikliği ve geçmiş travmalarla ilişkilidir. Mom Rage, sadece anlık duygudurum hâli değil, bastırılmış duyguların bir dışavurumu olarak değerlendirilir. Uzmanlar,…

İlişkilerde kalmak mı zor, yoksa gitmek mi? Çoğu insan aşkı, bağlılıkla özdeşleştirirken, ilişkiyi bitirme korkusunun da güçlü bir motivasyon kaynağı olabileceği gözden kaçırılıyor. Cambridge Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırmaya göre, bireylerin %65’i uzun süreli ilişkilerinde “ayrılmak istesem bile pişman olmaktan korkuyorum” hissini yaşadığını belirtiyor. Regret Korkusu Nedir?…

Hayatı yaşarken bazen bizi çok zorlayan olaylarla karşılaşabiliyoruz. Bu durumlar çoğu zaman bizlerde bir travmatik etki bırakabileceğini düşünüyoruz. Ancak son zamanlarda yapılan araştırmalarla da desteklendiği gibi bu zorlu yaşam olayları bizleri daha güçlü bir duruma da getirebiliyor. Bu duruma da…

Ergenlik, bireyin “Ben kimim?” sorusuna yanıt aradığı en kritik dönemlerden biridir. Ancak bu süreç, yalnızca gençlerin kendi içinde yaşadığı bir mücadele değil, aile içindeki dinamiklerle doğrudan şekillenen bir gelişim sürecidir.  Hacettepe Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırmaya göre, ebeveyn desteği yetersiz olan…