Okulların açılması ile beraber çocuklarda birtakım kaygılar ve korkular tetiklenmesine sebep olmuştur. Bunların başında okul fobisi gelmektedir. Okul fobisine eşlikli performans kaygısı bozukluğu, sınav kaygısı, sosyal kaygı bozukluğu okullarda en çok görülen problemler arasındadır. Okul fobisi bir travmatik sürece dayalı olarak oluşabileceği gibi çocuğun fobiye yatkınlığı sebebi ile de oluşabilir. Aileden kaynaklı bazı tutumlar da çocuğun okul fobisini arttırma payı olabilir.
Okul Fobisi Çocukların Hayatındaki Yeri Nedir?
Okul fobisinin diğer fobi türlerinden farkı yoktur. Okul fobisi olan bir çocuğun okula gitme zorunluluğu adete köpek fobisi olan birinin pet-shop’ta çalışmasına benzemektedir. Yapmak zorundadır, o durum içinde olmak kendisine yoğun kaygı yaratmaktadır. Okul fobisi olan çocuklar akademik anlamda potansiyelin altında performans gösterebilirler. Ders başarı düşüklüğü, arkadaş kurmada zorluk, yalnızlık, içine kapanıklık okul fobisinin sonuçları arasındadır. Buna bağlı olarak gelişen sosyal medya bağımlılığı, oyun bağımlılığı okul fobisinin açtığı sorunlar arasındadır.
Okul Fobisi Olan Çocuğun Ailesi Nasıl Davranmalıdır?
En başta süreci kabul etmek ve çözüm arayışı içine girmek başta gelmektedir. Aile problemi reddediyor, çocuğun içinde bulunduğu ruhsal dünyayı görmüyor, duygularına kayıtsız kalıyorsa okul fobisi büyüme eğilimine girebilir. Okul fobisi olan çocuklar çoğu zaman okuldan kaçınma eğilimi gösterirler. Ailelere düşen ilk görev bu kaçınmaları engellemek üzerine olmalıdır. Çocuklar okuldan kaçındıkça kendi içlerinde bir döngüye girerler. Okuldan kaçınıp eve geldiğinde kendilerini daha konforlu bir alan beklemektedir. Bu konforlu alan onlara ikincil kazanç sağlar. Ailenin evvela bu ikincil kazancı kesmesi gerekmektedir. Peki öyleyse bu ikincil kazanç ne demektir? Aile okuldan kaçınan çocuğa eve geldiğinde hizmet ediyor, tableti, telefonu oynamasına rahatça izin veriyorsa bu ikincil kazancı oluşturur. Yani bir başka deyişle davranış ödüllendirilir. Çocuğun okuldan kaçınması kendisine yarar sağlamaya başlamaktadır.
Okul Fobisine Psikologlar Nasıl Yaklaşmaktadır?
Öncelikle çocuk ve ergen psikolojik danışmanlığı nasıl başlar bundan bahsetmek gerekmektedir. Çocuk ve ergen psikolojik danışmanlığı eğer ergenliğe yakın bir çocuk ise önce çocukla başlar. Eğer Oyun terapisi sürecine alınacak bir çocuk ise önce aile ile başlar. Bu iki ayrım çok önemlidir. Okul fobisi sadece akademik anlamda üst sınıflarda olan çocuklarda gözlemlenmez. Aynı zamanda oyun terapisi sürecine girecek çocuklarda da gözlemlenir. Örneğin 1 Sınıfa başlayacak bir çocuk ailenin belli başlı yanlış tutumları sebebi ile akademik anlamda yoğun kaygı yaşayabilir. Bu kendisine okul fobisi olarak geri dönebilir.
Okul fobisi olan çocuklar ile çalışmadan önce gerekli testler uygulanmaktadır. Eşlik eden farklı durumlar varsa onlara bakılır. Eğer kaygı seviyesi çocuğun psikolojik danışmanlık sırasında kendini sakinleştirmesini engelliyorsa bir psikiyatr hekim tarafından süreç yürütülebilir. Okul fobisi ile en çok Bilişsel Davranışçı Yöntem ile yaklaşılır. Bu yöntem ile düşünce duygu davranış boyutuna müdahale edilmektedir. Çocuğun durum ile alakalı işlevsiz düşüncesi keşfedilir. Bunun üzerine çalışılır. Psikologlar bunun için maruz bırakma, davranış deneyleri, düşünce durma gibi yöntemler kullanmaktadırlar.