DOLAYLI TRAVMA : GÖRÜNMEYEN YÜK

ravmatik olaylara doğrudan maruz kalmasak da, başkalarının yaşadığı travmaları dinlemek veya gözlemlemek bizde de psikolojik etkiler yaratabilir. Bu durum, dolaylı travma (vicarious trauma) olarak adlandırılır.  

Son araştırmalar, bireylerin medya aracılığıyla bile travmatik olaylara maruz kaldıklarında psikolojik etkiler yaşayabileceğini göstermektedir. Örneğin, 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremden 16 ay sonra bile, doğrudan etkilenmeyen bireylerin %43,6’sının orta ila şiddetli travma sonrası stres bozukluğu belirtileri gösterdiğini ortaya koymaktadır. 

Empati ve Beyin: Travma Nasıl Bulaşır? 

Beynimiz, başkalarının acısını anlamamıza yardımcı olan ayna nöronlar sayesinde empati kurar. Ancak, sürekli travmatik hikâyeler dinlemek bu mekanizmayı aşırı çalıştırabilir. Sonuç olarak, kişi kendisini yorgun, kaygılı veya depresif hissedebilir. 

Belirtiler: Dolaylı Travmayı Nasıl Anlarız? 

Dolaylı travma yaşayan bireyler, farkında olmadan travmatik olayları zihninde tekrar tekrar canlandırabilir ve bu olaylarla ilgili yoğun bir duygusal yük hissedebilir. Uyku bozuklukları, huzursuzluk ve genel bir güvensizlik hissi ortaya çıkabilir. Ayrıca, dünyaya karşı daha karamsar bir bakış açısı geliştirmek, iş performansında düşüş yaşamak ve sosyal ilişkilerde zorlanmak gibi belirtiler de görülebilir. 

Kendini Koruma Yolları: Psikolojik Bağışıklık Geliştirmek 

• Sınır Koyma: İş ile özel hayatı ayırmak 

• Süpervizyon ve Destek Grupları: Deneyimleri paylaşarak baş etme 

• Fiziksel ve Zihinsel Bakım: Egzersiz, meditasyon ve yeterli uyku 

• Profesyonel Yardım Alma: Gerekirse terapi sürecine dahil olma 

Başkalarına yardım etmek, bazen bizden daha fazlasını alabilir; bu yüzden başkalarının acısını taşırken kendi sınırlarımızı korumak, hem kendimizi hem de çevremizi sağlıklı tutmanın anahtarıdır.