DEHB mi, Yoksa Sadece Enerjik mi? Ebeveynler İçin Ayırt Etme Rehberi

Çocuğunuz gün boyu yerinde duramıyor, dikkatini toplamakta zorlanıyor ve başladığı işleri sıkça yarım mı bırakıyor? Birçok ebeveyn bu davranışlarla karşılaştığında “Acaba DEHB mi?” sorusunu soruyor. Ancak her hareketli çocuk dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tanısı almaz. Önemli olan, bu davranışların çocuğun gündelik hayatını ne kadar etkilediğini ve ne süredir devam ettiğini gözlemlemektir. 

DEHB, yalnızca evde değil, okulda ve sosyal ortamlarda da benzer davranışların görülmesiyle değerlendirilir. Belirtilerin en az altı ay sürmesi ve işlevselliği bozması tanı için temel kriterdir. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, dünya genelinde çocukların yaklaşık %5-7’sine DEHB tanısı konulmaktadır. 

Hareketli mi, Yoksa Dikkat Dağınıklığı mı? 

Çocukların enerjik olması doğaldır, özellikle okul öncesi dönemde. Ancak dikkat süresinin belirgin biçimde kısa olması, yönergeleri takipte zorlanma ve sık unutkanlık gibi belirtiler daha dikkatle ele alınmalıdır. DEHB’de bu davranışlar geçici değil, süreklidir ve çocuğun işlevselliğini etkileyebilir. 

Zamanında Destek, Gereksiz Etiketlemeye Karşı 

Bir çocuk sadece hareketli diye tanı koymak kadar, ihtiyaç duyduğu desteği geciktirmek de risklidir. DEHB tanısı, doğru destek için bir rehber olabilir. Ancak gelişimsel süreçler, mizaç ve çevresel etkenler göz önünde bulundurulmadan yapılan hızlı yorumlar, çocuk üzerinde gereksiz yük yaratabilir. 

Ebeveynler İçin Yol Haritası: 

• Davranışları farklı ortamlarda gözlemleyin. 

• Öğretmen ve bakım verenlerin geri bildirimlerini dikkate alın. 

• Davranışların günlük yaşamı nasıl etkilediğine odaklanın. 

• Gözlemlerinizi not alarak bir süre takip edin. 

• Gerekli görüyorsanız bir uzmandan profesyonel destek alın.